Ағымдағы жылдың 27 қыркүйегінде Парламентаризм институтында Сараптамалық кеңес өтті. Онда сот жүйесін, оның ішінде болашақта Конституциялық соттардың құрылуына байланысты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының құзыретін одан әрі реформалау мәселелері талқыланды.
Бәрімізге белгілі, 2023 жылғы 12 қыркүйекте Мемлекет басшысы отандық бизнес өкілдерімен кездесуінде азаматтардың құқықтарын сапалы қорғауды қамтамасыз ету үшін жекелеген кассациялық кемелер құру мәселесін атап өтті.
Ағымдағы жылдың 5 шілдесінде 2025 жылдың 1 шілдесінен бастап үш арнайы кассациялық сот құруды көздейтін «Қазақстан Республикасының сот жүйесі және судьяларының мәртебесі туралы» ҚР Конституциялық заңына түзетулер енгізілді.
Осыған байланысты Қазақстан Жоғарғы сотының рөлі де, оның сот актілерін қайта қарау бөлігіндегі құзыреті де өзгеруге тиіс.
Бұл ретте Қазақстан Конституциясының 81-бабындағы «Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты азаматтық, қылмыстық және өзге де істер, жергілікті және басқа да соттардың соттылығы бойынша жоғары сот органы болып табылады, заңда көзделген жағдайларда оның соттылығына жатқызылған сот істерін қарайды және сот практикасы мәселелері бойынша түсініктемелер береді» деп қарастырады.
Сондықтан, Жоғары Сот органының құзыреті мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының іс жүргізу кодекстеріне талқыланған түзетулердің өзектілігі айқын.
Сараптамалық кеңесте Институт директоры, Парламент Мәжілісінің депутаттары, Сот әкімшілігі, адвокаттық қоғамдастық өкілдері және белгілі ғалымдар сөз сөйледі. Талқылау ашық және полемикалық сипатта өтіп, Парламент Мәжілісіндегі заң жобасымен одан әрі жұмыс істеуде пайдалы болатыны сөзсіз.
