2024 жылғы 23 қазанда Парламент институтының атқарушы директоры А.К. Канатовтың басшылығымен «Шартты жер үлестері мәселелері бойынша кейбір заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын талқылауға арналған жұмыс кеңесі өтті.
Заң жобасының бастамашылары ретінде Жалпыұлттық социал-демократиялық партиясының (ЖСДП) депутаттары шықты. Талқылауға ЖСДП фракциясының өкілдері, жер қатынастары және жер пайдалану саласының сарапшысы, сондай-ақ Астана қаласының адвокаттар алқасының адвокаты қатысты.
Кеңес барысында ЖСДП-ның орталық аппаратының жетекшісі Максут Насибулов жерге меншік құқығы бар жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің (ЖШС) жер учаскелерін басқару мәселелерін талдап, пайшылардың құқықтары мен мүдделеріне әсер ететін бірқатар проблемаларды атап өтті. Атап айтқанда, ЖШС көбінесе пайшылардың келісімінсіз жер учаскелерін банктерге кепілге қояды. Сонымен қатар, ЖШС құрамынан шығу кезінде пайшылар өз жеке шаруашылықтарын (ШҚ) құруға тырысқанда түрлі кедергілерге ұшырайды. Сондай-ақ, Насибулов М.Б. көптеген пайшылардың дивидендтерді толық немесе мүлде алмайтынын айтты.
Астана қаласының адвокаттар алқасының адвокаты А. Илькенова пайшылардың құқықтарының бұзылуына қатысты сот ісін жүргізу тәжірибесімен бөлісті. Ол пайшылардың сотта жиі кездесетін негізгі проблемаларын атап өтті, оның ішінде жерді заңсыз сатуға шығару, ЖШС құрамынан шығуға кедергі жасау және алынбаған дивидендтерді өндіріп алу мәселелері.
Жер қатынастары және жер пайдалану саласының сарапшысы Ж. Саттыбаев жер заңнамасын шешуде ЖШС мүдделерін де ескеру қажеттігін ерекше атап өтті. Оның айтуынша, бұл кәсіпорындар жергілікті жерде жұмыс орындарын ашып, әлеуметтік инфрақұрылымды дамытуға үлес қосады, бұл мемлекетіміздің бизнесті қолдау және кәсіпкерлік белсенділікті ынталандыру саясатына сәйкес келеді. Сонымен қатар, ол пайшылардың мәселелері өзекті екенін және оларды жедел шешу қажеттігін мойындады.
Кеңес қатысушылары шартты жер үлестері мәселелері бойынша құқықтық реттеуді қажет ететін тақырыптар мен пайшылар мен ЖШС арасындағы қарым-қатынасты және олардың мүдделерін қорғау механизмдерін талқылады. Кеңес қорытындысында А.К. Канатов қатысушыларға алғысын білдіріп, өзекті мәселелерді шешуде бірлескен жұмыстың маңыздылығын атап өтті. Ол Парламентаризм институты депутаттар мен сарапшылар және қоғамдық ұйымдар арасындағы конструктивті диалогты қолдап, тиімді заңнамалық шешімдер әзірлеуді жалғастыратынын айтты.
